Elektriğe yüzde 10 gizli zam... Halka 2 milyarlık kazık

[bardo]

Elektrik ve doğalgaza zam yapmayı düşünmediklerini söyleyen AKP Hükümeti’nin yapılması gereken indirimleri yapmayarak ve bazı ek ücretleri artırarak elektriğe yüzde 10 dolayında gizli zam yapıldığı belirlendi.

Gizli zammı Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) ortaya çıkardı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın, elektriğe zam yapılmadığını söylemesine karşın, EMO’nun 1 Ocak 2014’ten itibaren yürürlüğe giren elektrik tarifeler üzerindeki incelemesinde gizli zam yapıldığını belirledi. Şirketlerin uymak zorunda oldukları hedef gereği 2014 yılında yurttaşlardan tahsil edilecek kayıp/kaçak bedelleri indirilirken; bu indirim faturaya yansıtılmadan buharlaştırıldı. İletim, dağıtım, perakende satış hizmeti ve sayaç okuma bedellerine, yüzde 5.3’lük 2014 yılı enflasyon hedefini de, 2013 yılı için beklenen yüzde 6.8’lik enflasyon beklentisini de aşan yüzde 20’ler düzeyinde zam yapıldı. TETAŞ’ın yaptığı yüzde 8’lik fiyat indirimi de faturalara yansıtılmadığı gibi çıplak elektrik fiyatı da yüzde 0.8 oranında artırıldı.

Kayıp ve kaçakları indirmek üzere yapıldığı iddia edilen özelleştirmelerde dağıtım şirketleriyle birlikte belirlenen yıllık kayıp ve kaçak hedefleri, devirler öncesinde revize edilerek yükseltilmiş; böylece şirketler hedefi tutturamamaları halinde kendilerinin karşılamak zorunda kalacakları bedelden kurtarılmıştı. 2013-2015 dönemine yönelik hedeflerde oynanarak yurttaşlar fazladan ödeme yapmak zorunda bırakılırken, 2014 yılı tarifeleri ikinci bir kayıp/kaçak oyununa sahne oldu.

Dağıtım şirketlerinin kayıp ve kaçak hedeflerinin tutup tutmadığına ilişkin herhangi bir açıklama yapılmazken, meskenler için faturada birim tüketim başına alınan kayıp ve kaçak bedeli yüzde 23 azaltılarak, 4.4 kuruştan 3.4 kuruşa indirildi. Ancak bu indirim faturalara yansıtılmazken; çıplak elektrik bedeli, iletim, dağıtım ve perakende satış hizmet bedelleri artırıldı. Yani yapılan indirim, diğer kalemlerde artış yapılarak vatandaşın cebinde kalması engellendi.

Artışlar öyle bir düzeyde tutuldu ki, AKP’nin seçim öncesi elektriğe zam yapılmaması sözü de yerine getirildi. Mesken tarifelerinde, kayıp ve kaçak bedelindeki kilovat saat başına 1 kuruşluk indirimin, yüzde 55’i dağıtım hizmeti; yüzde 13’ü perakende satış hizmet bedeli zammı olarak, toplam yüzde 68’i dağıtım şirketlerine aktarıldı. Kayıp/kaçak indiriminin yüzde 17’si çıplak enerji bedeline, kalan yüzde 15 ise kamu şirketi Türkiye Elektrik İletim A.Ş.’ye giden iletim hizmet bedeline zam olarak yansıtıldı.

Sonuç itibarıyla dağıtım hizmet bedeli yüzde 24.4, perakende satış hizmet bedeli yüzde 29.7, iletim hizmet bedeli yüzde 20.3, çıplak elektrik bedeli ise yüzde 0.8 oranında zamlandı.

TETAŞ İNDİRİMİYLE GİZLİ ZAM

Çıplak elektrik bedeli, düşük oranda zamlanmış gibi görünmekle birlikte burada da ikinci bir gizli zam söz konusu oldu. EPDK kararıyla 2014 yılından itibaren geçerli olmak üzere kamu toptan satış şirketi Türkiye Elektrik Taahhüt A.Ş.’nin (TETAŞ) toptan satış fiyatları, kilovat saat başına 17.8 kuruştan yüzde 8.3 indirimle 16.3 kuruşa indirildi.

Dağıtım şirketleri, geçen yıldan bu yana, Elektrik Üretim A.Ş.’nin (EÜAŞ) de TETAŞ üzerinden satış yapmasıyla birlikte, sattıkları enerjinin yaklaşık yüzde 80’ini TETAŞ’tan alıyorlar.

Bu durumda TETAŞ’ın fiyatındaki yüzde 8’lik indirimin maliyet bazlı fiyatlandırma çerçevesinde çıplak elektrik bedeline de indirim olarak yansıtılması gerekirken, bu yansıtılmadı. Bu yolla yurttaşlardan yıllık 2 milyar TL fazladan tahsilat yapılması sağlandı.

Böylece elektrik fiyatlarına zam isteyen dağıtım şirketlerine, dağıtım hizmet bedeli ve perakende satış hizmet bedeli artışlarının yanında TETAŞ indirimiyle de çıplak elektrik bedeli üzerinden ikinci bir gizli zam verilmiş oldu.

SAYAÇ OKUMAYA YÜZDE 21 ZAM

Bu zamların dışında tarife dışında, her okuma başına abonelerden alınan sayaç okuma bedeli de yüzde 21 arttırıldı. Sayaç okuma bedelinde yapılan artışla yazlık aboneleri gibi düzenli okuması yapılmayan aboneler hariç olmak üzere mevcut 30 milyon abone üzerinden hesaplama yapıldığında perakende satış şirketlerinin tahsil edecekleri gelir, yıllık en az 34 milyon TL arttırılmış oldu.

Elektrik fiyatının 25 kuruş dolayında olduğu dikkate alınınca yapılan gizli zammın oranı yüzde 10’a yaklaşıyor. Bu zammın bir bölümünü, kayıp kaçak oranındaki indirim nedeniyle elektriği daha ucuza alması gereken vatandaşın, bir bölümünü de bir devlet şirketi olan TETAŞ’ın; yanı dolayısıyla yine vatandaşın üstüne yıkmış oldular.

[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]