Suriye'nin kimyasal silahları Türkiye’ye mi getiriliyor?

[lapinio]

ABD’nin, hiçbir ülkenin yanaşmadığı Suriye’deki kimyasal silahların imhasının Türkiye’de yapılmasını istediği ileri sürüldü. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun ABD’ye bunun için mi gittiği sorusu gündeme geldi.

Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (KSYÖ), Suriye'nin kimyasal silahlarının ülke dışında imha edilmesini kararlaştırdı. KSYÖ'ye taraf 41 ülkenin temsilcisinin katılımıyla geçen hafta yapılan konsey toplantısında alınan karara göre, Suriye'nin sahip olduğu en tehlikeli kimyasallar 31 Aralık tarihine, diğerleri ise 5 Şubat'a kadar güvenli bir şekilde ülke dışına çıkarılacak. Bunlardan, tehlikeli kimyasallar götürüleceği ülkede 31 Mart, diğerlerinin ise 30 Haziran'a kadar imha edilmesi öngörüyor.

Örgüt imha planını açıklamadan önca ABD, kimyasal silahların taşınacağı ülke konusunda arayışa başladı. ABD, Arnavutluk’a bu öneriyi götürdü. Ancak ülkede protestoların başlaması üzerine Arnavutluk Başbakanı Edi Rama öneriyi reddettiklerini açıkladı.

Tam da bu sırada, uzun bir süredir ABD’nin soğuk durduğu Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, sürpriz bir biçimde ABD’ye gitti. Davutoğlu, ABD ziyareti kapsamında Amerikalı mevkidaşı John Kerry ve Savunma Bakanı Chuck Hagel ile görüştü.

Bu ziyarete ilişkin olarak Rus Ortadoğu uzmanı Stanislav Tarasov, Davutoğlu’nun ziyareti konusunda, Rusya’nın Sesi Radyosu’na şu çarpıcı yorumda bulundu:

“Elbette, en başta, Suriye krizinin çözümü, İran nükleer programı ve ikili ilişkiler konuşuldu. Türkiye, hâlihazırda Suriye ile ilgili ‘ev çalışmalarına’ aktif bir şekilde katılıyor. Ancak Suriye muhalefetine yönelimli tek taraflı tutumu nedeniyle bu süreçte öncü rolünü kaybetti ve şimdi Washington-Moskova ortaklığını izleyerek yürümek zorunda. Üstelik Suriye muhalefeti, Türkiye’de sözde ‘geçici hükümeti’ kurduğunu açıkladıktan sonra Suriyeli Kürtler, koalisyonundan çıkarak kendi özerk hükümetini kurduklarını duyurdu. Bu durum, Cenevre-2 katılımcıları sorunu daha da güncel kılıyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, dün, ‘Moskova ve Washington, Cenevre-2 konferansını bu yılın sonuna kadar toplamak için elimizden gelen her şeyi yapmak konusunda anlaştık’ diye açıkladı. Konferansın daha önce kasım ayı sonlarında yapılması öngörülüyordu. Bu bir.

“İkincisi, Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü, Suriye’nin 1300 ton kimyasal silahının bu ülkenin sınırları dışında imha edilmesi planını hazırladı. Ancak ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, kimyasal silahların imhası gibi tehlikeli bir operasyonun topraklarında yapılmasını kabul edecek bir ülkeyi bulma sorununun henüz çözülmediğini ifade etti. Çoğu uzman, kimyasal silahların taşınması sorunu dikkate alındığında imha operasyonu için en uygun ülkenin Türkiye olduğu kanısında. Washington’un bu senaryo üzerinde duracağı ihtimal dışı değil, zira Türkiye’de durumu kontrol etmek için gerçek imkanlara sahip. Ancak bazı ülkeler gibi Türkiye de Suriye’nin kimyasal silahlarının topraklarında imha edilmesine karşı. Yine de kararını değiştirmesi ihtimal dışı değil.

“Bu arada, ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel’in, Davutoğlu ile görüşme sırasında, iki Amerikan Patriot füze sisteminin Türkiye’de hava savunma sisteminin bir öğesi olarak bir yıl daha bulunacağı açıklaması bir tesadüf değil. Elbette, Patriot’larla Suriye sorunu çözülemeyecek. Konuşlandırılması, en başında, İran’ın olası füze saldırısını önlemek amacını taşıyordu. Ancak ABD ve Batı’nın Tahran’la ilişkileri normalleştirme yoluna girdiği dikkate alınarak Türkiye’deki Patriot’lar, NATO ile müttefik ilişkilerini sergileyen sembolik önem kazanıyor. Davutoğlu, Kerry ile ortak basın toplantısında, Türkiye’nin 5+1 Grubu’nun İran ile müzakerelerdeki çabaları destekleyeceğini ifade etti.

“Genel olarak Davutoğlu’nun Washington ziyareti, Türk diplomasisinden Suriye krizinin çözümüne ilişkin yeni önerisi yoksa Cenevre-2 konferansının yapılmasına yardım etmesi ya da en azından engel olmaması istendiği izlenimi bırakıyor.”

Tarasov’un, ABD’nin Davutoğlu’ndan kimyasal silahların Türkiye’de imha edilmesini istememiş olmasının olanaksız olduğunu ifade etmesi, “Davutoğlu’nun ABD ziyaretinin nedeni bu mu? Kerry, kimyasal silahların Türkiye’ye taşınmasını ve Türkiye’de imhasını istedi mi? Eğer istediyse Davutoğlu ne dedi” sorularını gündeme getirdi.
Gazetecileronline.com